Porażenie prądem elektrycznym

Porażenie prądem elektrycznym

Porażenie prądem elektrycznym jest kwestią, która dotyczy nie tylko fachowców-elektryków, ale również zwykłych ludzi, używających sprzętu elektrycznego na co dzień, w gospodarstwach domowych.

Z naszego poradnika dowiesz się, jakie są objawy i skutki porażenia prądem, jak wygląda pierwsza pomoc w przypadku porażenia prądem elektrycznym oraz jakie są podstawy ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym.

Porażenie prądem elektrycznym
Porażenie prądem elektrycznym

Porażenie prądem: objawy

Kiedy doznajesz porażenia prądem elektrycznym, nie zawsze musisz od razu odczuwać tego objawy. W warunkach domowych podstawową ochroną jest najczęściej zabezpieczenie różnicowoprądowe, o ile instalacja elektryczna została poprawnie wykonana, a właściwe działanie różnicówki potwierdzone podczas przeglądu instalacji elektrycznej.

Objawami po porażeniu prądem elektrycznym mogą być: utrata przytomności, zatrzymanie oddychania, migotanie komór sercowych oraz wewnętrzne i zewnętrzne oparzenia. Porażenie prądem może objawić się również przedostaniem się barwnika mięśniowego, mioglobiny, do krwi. Barwnik ten zatruwa organy wewnętrzne człowieka i może, nawet po kilku dniach, doprowadzić do jego zgonu.

Skutki porażenia prądem elektrycznym

Poniżej znajdziesz najczęstsze skutki porażenia prądem elektrycznym:

  • skurcz mięśni,
  • utrata przytomności,
  • zatrzymanie oddychania,
  • zakłócenia pracy serca,
  • oparzenia skórne i wewnętrzne.

Skurcz mięśni

Najbardziej powszechnym i zarazem najgroźniejszym skutkiem porażenia prądem jest skurcz mięśni. Kiedy osoba zostaje porażona prądem elektrycznym, to w większości przypadków dotyka rękoma jakiegoś elementu znajdującego się pod napięciem. Dotykając go, zamyka tym samym obwód przepływu prądu elektrycznego względem ziemi, co w efekcie wywołuje jego przepływ przez jej ciało.

Dotykając wewnętrzną stroną dłoni elementu znajdującego się pod napięciem, można w momencie porażenia prądem elektrycznym, doznać skurczu mięśni, który prowadzi do zaciśnięcia dłoni. W takiej sytuacji osoba poszkodowana nie jest w stanie bez czyjejś pomocy oderwać się od elementu będącego pod napięciem. Takie porażenie prądem elektrycznym stanowi najgorszy z możliwych scenariuszy, ponieważ wraz z wydłużającym się czasem przebywania pod działaniem prądu, gwałtownie wzrasta ryzyko doznania śmiertelnych obrażeń

Utrata przytomności

Porażenie prądem elektrycznym może skutkować również utratą przytomności. Dzieje się tak, ponieważ prąd elektryczny przepływający przez organizm ludzki może zakłócić działanie systemu nerwowego.

Zatrzymanie oddychania

Kiedy na skutek porażenia prądem elektrycznym przepływa on przez klatkę piersiową, po dłuższym jego oddziaływaniu na organizm, może nastąpić zakłócenie pracy mięśni oddechowych, które w normalnych warunkach odpowiadają za wdechy i wydechy podczas oddychania. Prąd elektryczny uniemożliwia dopływ świeżego powietrza do płuc, a jeśli nie nastąpi szybkie od niego uwolnienie, proces oddychania może zatrzymać się całkowicie, w rezultacie porażenia prądem.

Zakłócenia pracy serca

Kolejnym skutkiem porażenia prądem elektrycznym może być zakłócenie pracy serca. Serce człowieka jest mięśniem pracującym w regularnym rytmie. Kurczy się i rozkurcza, tłocząc krew przez cały ludzki organizm. W chwili porażenia prądem elektrycznym może nastąpić tzw. migotanie komór sercowych. Jest to uzależnione od momentu pracy, w którym serce się znajduje i od długości czasu oddziaływania prądu na daną osobę.

Jeśli porażenie prądem nastąpi na początku rozkurczu komór, zachodzi duże prawdopodobieństwo wystąpienia ich migotania. To chwila, w której serce jest bardzo podatne na zakłócenia, powstające na skutek porażenia prądem elektrycznym. Przy krótkim przepływie prądu (poniżej 0,2 s) powstanie zjawiska migotania komór sercowych jest rzadkie.

Oparzenia

Oparzenia wewnętrzne i zewnętrze ciała mogą być także skutkiem porażenia prądem elektrycznym. Stopień oparzeń jest zależny od natężenia prądu, czasu jego oddziaływania i od odporności organizmu.

Oparzenia zewnętrzne powstają zwykle w miejscach zetknięcia się ciała z elementem znajdującym się pod napięciem.

Oparzenia wewnętrzne mogą pojawić się w całym ciele, wzdłuż drogi przepływu prądu elektrycznego. Są one znacznie groźniejsze od oparzeń zewnętrznych, ponieważ ich skutki są zazwyczaj niewidoczne. Prąd o dużym natężeniu może wytworzyć ciepło, uszkadzające mięśnie i organy wewnętrzne. Dodatkowo może dojść do przejścia do krwi barwnika mięśniowego tzw. mioglobiny. Jest to substancja szkodliwa dla wielu organów wewnętrznych, a większe jej ilości mogą spowodować śmiertelne zatrucie osoby porażonej. Efekt nie musi być natychmiastowy, lecz może nastąpić dopiero po kilku dniach.

Porażenie prądem: pierwsza pomoc

W przypadku porażenia prądem pierwsza pomoc jest nieodzowna w celu ratowania życia poszkodowanej osoby. W pierwszej kolejności może zaistnieć potrzeba uwolnienia porażonego spod działania prądu elektrycznego. Istnieją różne metody wykonania tej czynności.

Osobę porażoną prądem elektrycznym należy możliwie, jak najszybciej uwolnić spod jego działania, ponieważ zwiększa to szansę na jej przeżycie.

Uwolnienie poszkodowanej osoby spod działania prądu może nastąpić, m.in. przez

  • wyłączenie napięcia,
  • odciągnięcie osoby (bez bezpośredniego jej dotykania),
  • odizolowanie osoby (uniemożliwiając przepływ przez nią prądu).